کیست مویی یا همان سینوس پیلونیدال نوعی از بیماری های نشیمنگاهی است که در اثر برگشت مو به زیر پوست و ایجاد آبسه و به وجود آمدن گودال یا سوراخ های کوچک بر روی سطح پوست ایجاد می شود و تنها روش قطعی درمان، عمل کیست مویی است. این بیماری عفونی و دردناک با برگشت مو به داخل پوست و واکنش سیستم ایمنی بدن به آن موجب التهاب و عفونت در سطح پوست می شود.

این کیست از آنجا که در انتهای ستون فقرات و در پایین کمر بوجود می آید به نام کیست مویی پایین کمر نیز نام گرفته است و بهترین درمان برای آن عمل جراحی بوده زیرا هرچه از زمان ابتلا به این بیماری بگذرد عفونت بیشتر شده و بافت های بیشتری درگیر می شود.

درمان قطعی کیست مویی تنها از طریق روشهای تهاجمی مانند عمل کیست مویی و لیزر درمانی با برداشت کیست حاوی مو و حاشیه ای از بافت سالم اطراف آن امکان پذیر است. از آنجا که تا به حال هیچ دارو و یا روش کم تهاجمی تری برای درمان کیست پیشنهاد نشده است البته در برخی موارد از تزریق فنل و یا فیبرین استفاده می شود اما تجربه نشان داده این روشها تنها تاثیر موقتی داشته و هیچ یک نمی توانند درمان قطعی برای این بیماری باشند.

یکی از پرکاربردترین روشهای رهایی از کیست مویی، عمل جراحی می باشد. این عمل جراحی به منظور برداشت بافت آسیب دیده و نواحی اطراف آن با هدف از بین بردن کامل عفونت انجام می شود. عمل کیست مویی در دو روش انجام می پذیرد که در ادامه به تشریح بیشتر آنها می پردازیم:

این روش جراحی باید در بیمارستان و تحت بیهوشی کامل یا بی حسی از کمر به پایین انجام شود. در طی انجام این عمل جراحی بافت آسیب دیده به همراه نواحی اطراف آن کاملاً برداشته می شود. پس از این مرحله زخم و یا گودال ایجاد شده بدون بخیه زدن رها شده و با پانسمان پر خواهد تا در حدود یک هفته از آن ناحیه ترشحات و عفونت خارج شود و پس از حدود دو تا سه ماه، به طور کامل از کف زخم بافت خودش را ترمیم می کند.اما این روش نیازمند مراقبت های ویژه ای است و پانسمان تا ترمیم شدن زخم باید هر روز تعویض شود.

پس از مدتی این زخم کوچک تر شده و از بین می رود به گونه ای که پس از طی چندین ماه تنها از آن یک شیار به جای می ماند.

در این روش عمل کیست مویی به سبب از بین رفتن کامل عفونت و ترمیم زخم از درون به سمت بیرون، احتمال عود مجدد بیماری بسیار کمتر است اما چون زخم بخیه زده نمی شود مراقبت از آن و نیز تعویض پانسمان ها اهمیت ویژه ای می یابد زیرا که خطر قرار گرفتن در معرض عفونت بسیار بیشتر است. از طرفی با انجام این نوع جراحی دوره نقاهت به شدت افزایش یافته و ممکن است بیمار درد بیشتری را در مقایسه با سایر روش ها تجربه نماید.

این نوع جراحی کاملا مشابه به روش باز انجام می شود. تمامی نواحی آسیب دیده به همراه اطراف آن برداشته خواهد شد. اما این بار زخم باز رها نشده و بخیه زده می شود و یا ممکن است بسته به نظر پزشک از روش ترکیبی باز و بسته استفاده شود. این روش نیز همانند روش قبل در بیمارستان و تحت بیهوشی انجام می شود. با این تفاوت که احتمال عفونت به سبب بسته بودن زخم کاهش می یابد.

از آنجایی که زخم کیست بسته می شود، احتمال عود مجدد بیماری در روش بسته بسیار بیشتر از روش باز است. اما دوره بهبودی پس از آن بسیار کمتر است و بیمار می تواند در مدت کوتاهی به روال عادی زندگی باز گردد.

بهتر است برای انتخاب نوع روش جراحی از توصیه های پزشک بهره ببرید، زیرا انتخاب نوع این روشهای جراحی بستگی به عواملی مانند نوع کیست، شدت عفونت، وضعیت سلامت بیمار و …. دارد.

البته در کنار تمامی مزایای بستن زخم جراحی، اگر به هر دلیلی زخم عفونت کند کاری جز باز کردن دوباره زخم و تخلیه کامل عفونت وجود نخواهد داشت، اما در روش باز هرگونه عفونت و چرک تا ترمیم زخم تخلیه خواهد شد.

طبق مطالعات انجام شده درمان کیست مویی با لیزر پنجاه درصد موفق تر بوده است و هیچ کدام از معایب روش های جراحی را ندارد و در این روش هیچ آسیبی به بافت اطراف کیست وارد نمی‌شود و دوره نقاهت بسیار کوتاه تری نسبت به روش های سنتی دارد.
منبع : کلینیک زارعی