شقاق یکی از بیماری های شایع است که در قشر مختلف جامعه و با رده سنی های مختلف مشاهده میشود. با این حال این بیماری میان زنان و افراد مسن بیشتر مشاهده میشود.
علت اصلی این عارضه مشخص نیست، اما می توان گفت وارد کردن فشار به مقعد باعث اسپاسم شدید عضله ی مقعدی شده و این مشکل را ایجاد می کند. خوشبختانه امروزه شقاق یک راه قطعی و فوری برای درمان دارد. که در ادامه ی این بحث بیشتر به آن اشاره خواهیم کرد.
شقاق چیست؟
شقاق با بیماری فیشر، به ایجاد ترک یا بریدگی عمیق در مقعد گفته میشود که می تواند یک زخم عمیق و مقاوم به درمان را ایجاد کند. شقاق می تواند در هر بخشی از بدن ایجاد شود، و معمولاً در لب ها، نوک سینه ها و … مشاهده می شود اما شایع ترین نقطه برای ایجاد این زخم، لبه ی مقعد است.
شقاق شاید در ظاهر یک زخم ساده به نظر برسد، اما به ندرت خود به خود یا با مصرف پماد درمان می شو اما فشار شدید داخل عضله ی مقعدی از ترمیم شدن این زخم جلوگیری می کند، بنابراین بیماران مجبور هستند، برای درمان از روشهای جراحی شقاق استفاده کنند.
نواع شقاق
این بیماری بسته به شدت علائم و مدت زمان شروع به دو نوع مختلف تقسیم میشود.
[list=none]
شقاق حاد : امعمولاً شقاق تا 2 هفته اول از نوع حاد تلقی میشود. در این موارد علائم بیمار شامل درد، خارش و سوزش است. عمق زخم معمولاً کمتر است و به زخم پوست اطراف مقعد را برش داده است.شقاق مزمن : اگر بیماری در طی 2 هفته درمان نشود، از نوع مزمن تلقی میشود. شقاق مزمن علاوه بر درد شدید می تواند خونریزی نیز ایجاد کند. عمق زخم در این موارد بیشتر است و عضله ی مقعدی را نیز برش می دهد.علت
همان طور که اشاره شد، نمی توان علت دقیقی را برای شقاق عنوان کرد، اما فشار شدید داخل عضله معمولاً علت این بیماری است. از عواملی که باعث ایجاد فشار شدید در عضله می شود، می توانیم به این موارد اشاره کنیم:
[list=none]
بارداریزایمانرابطه جنسی مقعدییبوست مزمناسهال مزمنکهولت سناضافه وزنکم تحرکیبیماری کرون عوارض درمان نکردن بیماری التهابی راست رودهعوارض بیماریهای مقاربتیعلائم فیشر
علائم این بیماری بسته به اینکه در چه مرحله ای از آن قرار دارید، متفاوت است. مثلا علائم شقاق مزمن شدید تر است. معمولاً بیماران علائم زیر را با شدت های مختلفی تجربه می کنند.
[list=none]
درد مقعد که در تمام طول روز احساس میشود ، و هنگام نشستن یا دفع مدفوع شدت میگیرد.خونریزی یا مشاهده خون در مدفوعخارشسوزش مقعدمشاهده زخم طولی در کنار دریچه مقعدیایجاد زائده در اطراف زخمعوارض
شقاق در ناحیه ی حساس مقعدی قرار دارد. بنابراین درمان نکردن آن می تواند عوارض بسیاری را در پی داشته باشد، که از جمله مهمترین آن می توان به عفونت شدید در مقعد اشاره کرد. از دیگر عوارض این بیماری درد شدید مقعدی است که می تواند روند زندگی عادی را برای شما مختل کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بیماران می بایست در صورت تجربه اولین علائم این بیماری مثل احساس درد در مقعد و یا خونریزی با پزشک خود در این مورد مشورت نمایند. تعلل در درمان شقاق می تواند باعث پیشرفت آن شده و درمان بیماری را پیچیده تر از قبل نماید.
پیشگیری
اگر علت شقاق مشکلات و سایر بیماریها نباشد، می توانید با رعایت چند نکته ی ساده از ابتلا به آن پیشگیری کنید. نکات پیشگیری کننده از شقاق عبارتند از :
[list=none]
مصرف فیبر بیشتر برای جلوگیری از یبوست مزمنتحرک و ورزش برای منظم شدن حرکات رودهنوشیدن آب برای جلوگیری از یبوستپرهیز از زور زدن در توالتپرهیز از طولانی نشستن در توالتحفظ بهداشت مقعدپاک کردن مقعد با دستمال توالت نرمدرمان سریع مشکلات گوارشی مثل یبوست و اسهالدرمان بیماریهای مقاربتیتشخیص
تشخیص شقاق برای پزشک کار ساده ای است و معمولاً با یک معاینه ساده مقعدی انجام میشود. از آنجایی که شقاق درد بسیار شدیدی را ایجاد می کند. پزشکان برای معاینه نیز از بی حسی برای معاینه مقعد استفاده می کنند.
برای تشخیص این بیماری می توانید از پزشک عمومی مراجعه کنید. بعد از تشخیص پزشک شما را به متخصص جراح عمومی ارجاع می دهد. بنابراین برای صرفه جویی در زمان و هزینه می توانید از ابتلا با متخصص جراح مشورت کنید.
درمان شقاق
درمان این بیماری با روشهای خانگی و دارویی شروع میشود، اگر علائم بیماری در طی 2 هفته برطرف نشود، پزشک انجام روشهای جراحی را پیشنهاد می کند. در ادامه به بررسی هر یک از این روشها به ترتیب اولویت و اثر گذاری می پردازیم،
روشهای جراحی شقاق عبارتند از:
درمان شقاق با لیزر
بهترین روش درمان شقاق با اثربخشی سریع و تضمینی درمان با لیزر است. لیزر شقاق سرپایی و بدون درد یا خونریزی در کلینیک پزشک انجام میشود و نیازی به تحمل عوارض داروی بیهوشی و بی حسی ندارد. بنابراین همه بیماران میتوانند این درمان را انجام دهند.
در این روش پزشک با استفاده از نور لیزر محل زخم را برش میدهد و زائده های اضافه در مقعد را حذف مینماید. این کار اسپاسم عضله را رفع کرده و نه تنها به ترمیم آن کمک می کند، بلکه از عود مجدد بیماری نیز جلوگیری می نماید.